top of page

1-on-1 ve S-on-1 Testleri

​

​Projeler kapsamında yapılan çalışmalar, mevcut ISO 21254 standartları serisindeki test metotlarını içine almaktadır. ISO 21254, 1-on-1 ve S-on-1 olmak üzere iki ölçüm protokolü tanımlamaktadır. Hasarın istatistiksel davranışı üzerine yapılan temel çalışmalara dayanarak fluence ve hasar olasılığına göre elde edilen hasar eÄŸrisinin ekstrapolasyonuna dayanır. 

​​​​​​​

1-on-1 Protokolü​​​​​

​Bu protokolde yüzeyi küçük test alanlarına bölünmüÅŸ optik bileÅŸenin her bir test alanına bir tane belirli enerjide lazer darbesi gönderilir. Sistemde her bir lazer darbesinden sonra yüzeyden görüntü almakta ve iÅŸlemekte olan hasar algılama kamerası lazer atışı öncesi ve sonrasını kayıt altına alacak ÅŸekilde düzenlenmiÅŸtir. Her bir bölge için yüzeyin hasar alıp almamadığı bilgisi bileÅŸenin karakteristik hasar eÄŸrisini oluÅŸturmak üzere iÅŸlenir. 

​

Bu test yönteminde hasarlar ağırlıklı olarak kaplamadaki veya kaplama altındaki kusurlardan kaynaklanır. Bu nedenle lazer demetinin uzaysal ve zamansal dağılımının gaussian olması karşılaÅŸtırma kapsamında önerilmektedir. 1-on-1 metodunun taleplerine uygun olarak taramaların algoritması prosedürlere uygun olarak gerçekleÅŸtirilmiÅŸ ve detaylıca belgelendirilmiÅŸtir. KarşılaÅŸtırma protokolü 1-on-1 testlerinin Åžekil 1’deki gibi gerçekleÅŸtirilmesi ve iki test noktası arasındaki mesafenin, yatay ve dikey yönlerde lazer demetinin 1/e² çapının 3 ile 5 katı arasında olması önerilmektedir.

​​​​

1on1.png

Åžekil 1.  1-on-1 test metodu ÅŸeması

​​​​​​​​S-on-1 Protokolü​​​​​

Bu protokolde yüzeyi küçük test alanlarına bölünmüÅŸ optik bileÅŸenin her bir test alanına S sayıda ve belirli enerjide lazer darbesi gönderilir. Sistemde her bir lazer darbesinden sonra yüzeyden görüntü almakta ve iÅŸlemekte olan hasar algılama kamerası bulunmaktadır. Hasar algılandığında lazer atışları durdurulacak ÅŸekilde düzenlenmiÅŸtir. Yüzey üzerindeki her test alanından elde edilen, hasarın oluÅŸturulduÄŸu lazer enerjisi ve lazer darbe sayısı verileri test edilen optik bileÅŸenin karakteristik hasar eÄŸrisini oluÅŸturmak üzere iÅŸlenir.

​

Bu test yönteminde birim alana birden fazla atış yapılarak bileÅŸenin yorulma davranışı gözlemlenebilir. Test noktaları arasındaki mesafenin 1-on-1 metodundaki ile aynı kabul edilmesi önerilmektedir.

​​​​

Son1.png

Åžekil 2.  S-on-1 test metodu ÅŸeması

​​​​

Optiklerin LHED standardizasyonu, kırk yılı aÅŸkın bir süredir dinamik bir konu olmuÅŸtur ve LHED ölçümleri için farklı çalışma koÅŸullarına yönelik bir dizi standart oluÅŸturulmuÅŸtur. Ä°lk seri, ISO 11254 (ISO, 2006), yüzyılın başında yayınlanmış, ancak takip eden yıllarda önemli bir yeniden yapılandırmaya uÄŸramış ve ÅŸu anda revize edilmiÅŸ formu olan ISO 21254 (ISO, 2011) olarak dört bölüme ayrılmış olarak mevcuttur: ISO 21254 1-3 ve ISO/TR 21254-4, Optik yüzeylerin lazer kaynaklı hasar eÅŸiÄŸi test yöntemleri

  • Bölüm 1: Tanımlar ve genel ilkeler 2011/07

  • Bölüm 2: EÅŸik belirleme 2011/07​

  • Bölüm 3: Lazer gücü (enerji) taşıma kapasitesinin güvencesi 2011/07

  • Bölüm 4: Teknik rapor: Ä°nceleme, tespit ve ölçüm, 2011/9

​

​Optik alttaÅŸlar ve kaplamalarının LHED testleri, ISO 21254 ve önceki ISO 11254-2 standartlarıyla tanımlanmış olduÄŸu üzere, yukarıda bahsedilen '1-on-1' ve 'S-on-1' test yöntemlerinden biri veya her ikisinin kullanılması ile gerçekleÅŸtirilir. Ancak bu testlerde ölçümler olasılık kavramına dayalıdır, bu da sonuçların güvenilirliÄŸini etkileyebilir. Özellikle küçük boyutlu optik bileÅŸenlerde (2 cm x 2 cm altı) kusur dağılımının rastgele olması nedeniyle lazer atışlarının kusur noktasına denk gelmesi ve LHED deÄŸerinin doÄŸru ÅŸekilde belirlenmesi zorlaÅŸmaktadır. Bu sorunları aÅŸmak için, son yıllarda yeni bir test yöntemi olan "Raster Tarama" (Raster Scan) geliÅŸtirilmiÅŸ ve bu metodun güvenilirliÄŸi çeÅŸitli optik numunelerde, atmosferik ve uzay koÅŸullarında yapılan testlerle doÄŸrulanmıştır.

bottom of page